Palme

Olof Palme, WikiCommons

Morgen is het precies 25 jaar geleden dat de Zweedse sociaal-demokratische staatsman Olof Palme in Stockholm vermoord werd. Drie agenten werken na al die jaren nog steeds aan het moordonderzoek, er komen nog dagelijks tips binnen en zo'n 130 mensen hebben de moord inmiddels bekend, maar de politie is helaas nog geen stap dichter bij een oplossing van de zaak. Wat het natuurlijk extra lastig maakt is dat steeds meer verdachten en getuigen overlijden.

Vele theorieën hebben de ronde gedaan. De PKK zou erachter gezeten hebben, extreem-rechts, het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime, een drugsverslaafde Zweed werd lange tijd als hoofdverdachte gezien, er was zelfs een "Dutch-connection"; Nederlandse journalisten koppelden een aantal moorden in Nederland en Duitsland aan de Palmemoord, maar uiteindelijk liepen alle sporen dood.

Waarom houdt deze moord de wereld en vooral de Zweden nog steeds zo bezig?
De moord op Palme was een nationaal trauma voor de Zweden. Het was de eerste politieke moord in de moderne geschiedenis van het land. Daarbij was Palme een controversieel politicus; gehaat door tegenstanders maar bovenal ook zeer geliefd door een groot deel van het volk.

Palmes grote passie lag bij de buitenlandse politiek. Onvermoeibaar mengde hij zich in de Koude Oorlog en streed hij voor een beter leven voor mensen in de Derde Wereld. Hij protesteerde tegen de Vietnam-oorlog, tegen apartheid en ijverde voor ontwapening. De stempel die hij op de binnenlandse politiek wist te drukken was echter groter.

Uiteraard onder invloed van de tijdgeest, veranderde Zweden onder Palmes leiding van het klein-burgerlijke land dat het in de jaren '50 was, in de socialistische heilstaat waar Zweden internationaal beroemd mee werd. De fundamenten voor de "derde weg" van Zweden werden onder Palme gelegd. De politiek die door veel Zweden nog steeds als oer-Zweeds gezien wordt is Palmes politiek. Een groot politicus, wiens spectaculaire dood garandeerde dat hij voorlopig niet vergeten wordt.